Visual essay

Teun Joosen

Een representatie van cultuur & vrijheid

Het 'Hollandse licht', het werd geroemd om de unieke helderheid en dramatische wolkenluchten die ontstaan op de kalme wateren in onze vlakke landschappen. Nederland is een plat land, dat zal het altijd blijven, maar wanneer beroemde meesters uit de Gouden Eeuw deze deze wolkenpartijen begonnen te schilderen, met de focus op het realisme, werd het een symbool voor de culturele verschuiving van de artistieke vrijheid, die zich los maakte van de klassieke religieuze thema's. Het werd symbool voor de Nederlandse identiteit. Nuchter, met een onbegrensde blik.

Scroll down
Resource question
Design question

In het pre-kapitalistische Europa was landbezit vaak gebaseerd op gebruik en gewoonterecht. Grenzen waren poreus, gedefinieerd door een boom, een steen of de collectieve herinnering van het dorp. De Enclosure Acts (ca. 1750–1850) in Engeland vereisten een nieuwe visuele technologie: de parlementaire omheiningskaart (Enclosure Map).

Door het verlies verlies van commons, werden veel kleine boeren geforceerd om als loonarbeiders aan de slag te gaan.

Een nieuwe opgetrokken muur doorsnijd het landschap. Eeuwenoude verbinding tussen dorpsgemeenschap en hun grond word geblokkeerd door een nieuwe grens van steen

"The loss of the commons was the origin of “jobs” requiring people to work for someone else’s profit in order to survive."

Het kapitalisme viert feest, de fysieke aarde nagenoeg volledig verkaveld en verhandeld

Designer as Engineer

‘To map is to conquer’

Ruben Pater

Conferentie van Berlijn In de 19e eeuw trokken de grote Europese machten liniaal rechten lijnen, en verdeelde zo het Afrikaanse continent aan een vergadertafel in Berlijn. Niet rekening houdend met bergen, rivieren, en belangrijker nog, stamgebieden en koninkrijken. Zonder enige inspraak van de lokale bevolking werden grenzen met een liniaal op de kaart getrokken, en werd het continent verdeeld.

Sykes-picotverdrag In 1916 verdeelde de diplomaten Mark Sykes (Verenigd Koninkrijk) en François Georges-Picot (Frankrijk) de restanten van het Ottomaanse rijk. Dit om te bepalen welke gebieden onder Engels, Frans, en Russische invloed kwam te staan. Hierbij geen rekening houdend met eeuwenoude etnische en religieuze gebieden. De grenzen opgenomen in dit verdrag vormen nog altijd een grote bron van de hedendaagse conflicten in dit gebied.

Redlining was een discriminerende manier van grenzen trekken in de VS. Hier markeerde overheid en banken sommige wijken op stadsplattegronden met rode inkt, als 'risicovol' voor hypotheken en investeringen. Dit losjes gebaseerd op de aanwezigheid van minderheden en immigranten. Door deze grenzen werd het voor bewoners onmogelijk gemaakt huizen te kopen, of hun eigen huizen te onderhouden, waardoor er voor generaties lang geen welvaart opgebouwd kon worden.

Politieke herindeling Recent nog werden de kiesdistricten in California opnieuw ingedeeld. Deze getrokken lijnen op de kaart bepalen welke gemeenschappen wel of geen stem zullen hebben in het parlement, omdat sommige demografische groepen strategisch worden samengevoegd, of juist gespleid. Hierdoor staat winst voor sommige politieke stromingen feitelijk al vast, voorafgaand aan het stemproces.

‘Cuius est solum, eius est usque ad coelum et ad inferos’

Wie de grond bezit, bezit deze tot in de hemel en tot in de hel

Lucht, afgebeeld als luxeproduct, alleen bereikbaar voor rijken en prominenten.

Lucht, afgebeeld als luxeproduct, met een doordachte marketing strategie en positionering.

Lucht als het ultieme luxeproduct, afgebeeld in science fiction

In New York is de lucht boven gebouwen veranderd in een kapitalistisch verhandelbaar goed, losgekoppeld van de grond zelf. Ongebruikte 'Luchtrechten' van lagere panden, kunnen worden verhandeld, en verkocht aan onwikkelaars van aangrenzende gebouwen en percelen, waardoor deze de reguliere hoogte, vastgelegd in het bestemmingsplan ver kunnen overstijgen.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere.

Ook in Nederland is de lucht verhandelbaar. Om de 10 jaar worden de FM frequentie kavels geveild. Hierbij kunnen radio maatschappijen bieden op deze FM frequentie's in bepaalde kavels. De maatschappij de het meeste geld bied op deze kavel en frequentie krijgt de zendrechten, en mag zijn of haar station vervolgens uitzenden.

Door deze methodiek is het onwijs lastig voor kleine of opkomende stations een plek te bemachtigen in de lucht. Omdat de gevestigde maatschappijen vaak het dubbelen kunnen bieden.

"The cloud is a new kind of industry, and a hungry one. The cloud doesn’t just have a shadow; it has a footprint."

James Bridle

Bronnen

“Hollands Licht - Dolf Siebert.” Dolf Siebert, 22 Feb. 2015, www.dolfsiebert.nl/over/hollands-licht.Wikipedia-bijdragers.

“Enclosure.” Wikipedia, 15 Oct. 2025, nl.wikipedia.org/wiki/Enclosure#:~:text=Van de 16e tot de,vaak ten voordele van grootgrondbezitters.

Angus, Ian, and Ian Angus. “Against Enclosure: The Commoners Fight Back - MR Online.” MR Online, 19 Jan. 2022, mronline.org/2022/01/19/against-enclosure-the-commoners-fight-back.

Pater, Ruben. CAPS LOCK: How Capitalism Took Hold of Graphic Design, and How to Escape From It. 2021.

“Buycloud — Noa Jansma.” Noa Jansma, www.noajansma.com/buycloud.

Wikipedia contributors. “Accursius.” Wikipedia, 7 Sept. 2025, en.wikipedia.org/wiki/Accursius.

“Redlining.” Wikipedia, 29 Nov. 2025, en.wikipedia.org/wiki/Redlining.

Schilderijen

Maris, Jacob. Schelpenvissen. 1885, Rijksmuseum Amsterdam

Wieggers, Paul. Hollands licht. honingen.com. Accessed 20 Nov. 2025.

De Vlieger, Simon. Seascape in the Morning. ca. 1640–45, oil on panel, National Gallery of Art, Washington, D.C

Ruisdael, Jacob van. De molen bij Wijk bij Duurstede. ca. 1668–1670, oil on canvas, Rijksmuseum, Amsterdam

Ruisdael, Jacob van. Gezicht op Haarlem met bleeckvelden. ca. 1670–1675, oil on canvas, Mauritshuis

Afbeeldingen

Mronline.org, 2025, mronline.org/wp-content/uploads/2022/01/richmond-enclosure.jpg. Accessed 8 Dec. 2025.Commontreasury.net, 2025,

commontreasury.net/site/assets/files/1140/01649_the_diggers.400x0.png. Accessed 8 Dec. 2025.‌

Wikimedia.org, 2025, upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Bildnis_des_Accursius.jpg/500px-Bildnis_des_Accursius.jpg. Accessed 8 Dec. 2025.

Z3P3G3. “Spaceballs 1987 President Screw & the Air Shortage.” YouTube, 12 Jan. 2024, www.youtube.com/watch?v=pOCWONyJ5g8. Accessed 8 Dec. 2025.

“O’Hare Air - Bottled Air Commercial.” Www.youtube.com, www.youtube.com/watch?v=NWZUp2KF5ls.Nitrocdn.com, 2025, cdn-clkao.nitrocdn.com/FAgYdlQakZCMXfQcyaKsDpDIGpUettyM/assets/images/optimized/rev-f008fb7/jorgefontan.wpenginepowered.com/wp-content/uploads/2016/06/Air-Rights-1.jpg. Accessed 8 Dec. 2025.‌

Wikimedia.org, 2016, upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/175_Park_Avenue%2C_Breuer_02.jpg. Accessed 8 Dec. 2025.

Wikimedia.org, 2025, upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/175_Park_Avenue%2C_Breuer_01_crop.jpg. Accessed 8 Dec. 2025.‌

Activenable.com, 2020, www.activenable.com/assets/images/cbo-boost-o2-natural-demo-2w.jpg. Accessed 8 Dec. 2025.

Gstatic.com, 2025, encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTa0LeA_gV0oHUOlWIs194YPRNiFQeFZQJjeYzqIqnYJ6c-F1RR. Accessed 8 Dec. 2025.‌

Boostoxygen.com, 2025, www.boostoxygen.com/wp-content/uploads/2023/07/B17-copy.jpg. Accessed 8 Dec. 2025.‌

Boost Oxygen. “What Is Boost Oxygen?” YouTube, 28 Mar. 2023, www.youtube.com/watch?v=BT3bc2Ed1v0. Accessed 8 Dec. 2025.

Radiofreak.nl, 2025, www.radiofreak.nl/wp-content/uploads/2013/07/1503Afbeelding-KavelA7-groot.jpg. Accessed 8 Dec. 2025.‌

Thoughtco.com, 2024, www.thoughtco.com/thmb/GZsKIxEL05nEr0JphjVZaro0-mk=/1500x0/filters:no_upscale():max_bytes(150000):strip_icc()/berlin-conference-1884-1885-divide-africa-14335563-97e30d55e305405d9276b081e1d3c17e.jpg.‌

Trouw.nl, 2025, image.trouw.nl/70274957/feature-crop/1200/1200/verdeling-volgens-het-sykes-picotverdrag. Accessed 8 Dec. 2025.

Nyt.com, 2025, static01.nyt.com/images/2021/08/22/upshot/25up-redliningbk/25up-redliningbk-superJumbo.jpg.‌

NOS Nieuws. “Inwoners Californië Keuren Herindeling Kiesdistricten Goed, Meer Democratische Successen.” Nos.nl, NOS Nieuws, 5 Nov. 2025, nos.nl/artikel/2589290-inwoners-californie-keuren-herindeling-kiesdistricten-goed-meer-democratische-successen. Accessed 8 Dec. 2025.